Bescherm elkaar tegen luchtweginfecties.

Vaccinatie

Waarom je laten vaccineren?

In de strijd tegen het coronavirus kunnen er een aantal maatregelen tegelijkertijd worden genomen. Naast de beschermende maatregelen, zoals het dragen van een masker, ventilatie, testen, enz., is het vaccin een van de beste manieren om je te beschermen tegen opname in het ziekenhuis of overlijden door COVID-19.

Door het vaccin maakt je lichaam antistoffen aan. Die stoffen helpen om tegen de deeltjes van het virus te vechten. Kom je later in contact met het virus? Dan beschermen de antistoffen jou.

Het vaccin beschermt niet alleen jezelf, maar ook de mensen in je omgeving. Het coronavirus is gevaarlijk voor o.a. mensen ouder dan 50 jaar, zwangere vrouwen of personen die aan bepaalde aandoeningen leiden of die door een behandeling een verminderde immuniteit hebben. Na verloop van tijd neemt ook de bescherming door vaccinatie af. Daarom bieden we een boostervaccinatie aan.

De vaccinatie tegen het coronavirus is vrijwillig en gratis voor iedereen.

Is het vaccin veilig?

  • Er was reeds veel expertise aanwezig over het maken van vaccins. Voor de coronavaccins hebben wetenschappers, farmaceutische experten, bedrijven en overheden over de hele wereld samengewerkt. Er werd hiervoor ook snel geld en tijd vrijgemaakt, omdat het dringend was. Daardoor konden er op korte tijd vaccins worden ontwikkeld.
  • Alle vaccins zijn eerst streng gecontroleerd door de overheid. Meer informatie hierover.
  • Ondertussen (december 2022) werden er in de EU/EER bijna 960 miljoen doses toegediend. Het Europese (EMA) en het Belgische Geneesmiddelenagentschap (FAGG) controleren voortdurend het gebruik van de vaccins op eventuele bijwerkingen bij en na vaccinatie. Deze bijwerkingen zijn meestal mild en van korte duur.

Wanneer krijg je je vaccin?

Elke regio neemt zelf maatregelen voor de praktische uitvoering van de vaccinaties. Kijk daarom ook op de website van de regio waar je woont.

Praktisch : hoe krijg je een vaccin?

Tijdens je afspraak:

  • Je krijgt een spuitje in de bovenarm.
  • Bij een basisvaccinatie krijg je enkele weken na het eerste spuitje een tweede prik, behalve bij het vaccin van Johnson & Johnson (1 dosis). Omdat je immuniteit na een tijdje afneemt, worden momenteel volop boostervaccins gezet. Daarvoor volstaat 1 prik.
  • Na vaccinatie duurt het 10 tot 14 dagen vooraleer je lichaam antistoffen begint aan te maken. Pas dan beschermt het vaccin je zo goed mogelijk tegen ernstige ziekte, hospitalisatie en overlijden.

Stand van zaken van vaccinaties, leveringen en donaties

Veelgestelde vragen

    Waarom zou ik mij laten vaccineren?

    Op gebied van COVID-19 is de zomer van 2022 relatief goed verlopen. Mensen konden reizen, elkaar ontmoeten, naar feesten en festivals gaan, en dit alles zonder enige beperking. Enkel in de zorg zijn mondmaskers nog verplicht.

    Deze grote vrijheid hadden we te danken aan de getroffen en opgevolgde maatregelen en de succesvolle vaccinatiecampagnes, die voorkwamen dat grote aantallen mensen een ernstige vorm van COVID-19 kregen. Hierdoor werd er een overbelasting van het zorgsysteem vermeden.

    Sinds half oktober 2022 hebben we te maken met een stijgend aantal COVID-besmettingen, net als een toenemend aantal andere ademhalingsaandoeningen (griep, RSV,…) Ondertussen heeft het merendeel van de zorgverleners en de kwetsbare mensen (50plus, zwangere vrouwen, mensen met verlaagde immuniteit,) een boostervaccinatie gekregen, en zijn ze beschermd tegen ernstige COVID-19. Als je tot die groep behoort, en nog geen booster hebt gekregen, raden we je ten zeerste aan om dit vacccin nog te gaan halen, net als een vaccin tegen griep.

    Wie kan zich laten vaccineren?
    • Iedereen die in België gedomicilieerd is en die 6 maanden is of ouder, kan zich in België laten vaccineren (basisvaccinatie). Voor de herfstbooster moet men in principe minstens 5 jaar oud zijn.
    • Wie tijdelijk in België verblijft, kan zich ook laten vaccineren (zie vraag hieronder).
    • Belgen die in het buitenland verblijven (zie vraag hieronder).
    • Voor bepaalde moeilijk bereikbare groepen gaat men via de betrokken hulporganisaties te werk (bv. daklozen). Die personen hebben ook een rijksregisternummer als ze Belg zijn, en een domicilieadres van hun ngo.
    Kunnen kinderen van jonger dan 5 jaar zich laten vaccineren?

    De Interministeriële Conferentie Volksgezondheid van 16 november 2022 zette het licht op groen voor de COVID-19 basisvaccinatie van kinderen van 6 maanden tot en met 4 jaar.

    Bij gezonde kinderen is een vaccinatie tegen COVID niet aanbevolen, maar het kan wel op individuele basis gebeuren, mits goed geïnformeerde toestemming van de ouders. Deze kinderen kunnen gevaccineerd worden in een pediatrisch referentiecentrum.

    De basisvaccinatie wordt wel aanbevolen voor kinderen met immunosuppressie of met ernstige chronische aandoeningen. De lijst met aandoeningen staat in het advies van de HGR.

    De vaccinatie gebeurt met een pediatrisch Pfizer vaccin. Het basisschema bestaat uit 3 doses, met een interval van ongeveer 3 weken tussen de eerste 2 doses en met de 3e dosis 2 maanden na de 2e dosis.

    Het merendeel van deze kinderen wordt door een pediater in een referentieziekenhuis opgevolgd. Deze zal de ouders uitnodigen om het kind door hem/haar te laten vaccineren. Voor deze patiëntjes heeft het dus geen zin om in eerste instantie zelf het centrum te contacteren. De pediaters buiten een referentiecentrum, die dergelijke patiëntjes behandelen, kunnen hun collega’s in de centra contacteren voor een afspraak voor vaccinatie.

    Welke vaccins tegen COVID-19 zijn er vandaag in België beschikbaar en worden aanvaard in het kader van het Europese vaccinatiecertificaat?

    De Europese Commissie onderhandelt, in naam van de lidstaten, met de farmaceutische bedrijven om de bevoorrading van de Belgische markt te verzekeren. Van de acht types vaccins die de EU heeft besteld, verkregen er zeven van haar een marktvergunning (van Pfizer, Moderna, Astra Zeneca, Janssen, Novavax, Sanofi/GSK en Valneva), op basis van dezelfde kwaliteits-, veiligheids- en werkzaamheidsvereisten als alle andere vaccins. Eén vaccin wordt momenteel nog beoordeeld door het Europese Geneesmiddelenagentschap EMA (van HIPRA).

    In België zijn de vaccins van Pfizer-BioNTech, Moderna en Janssen Pharmaceutica (J&J) momenteel beschikbaar voor basisvaccinatie en als boostervaccin. Het vaccin van Novavax heeft nog geen marktvergunning om als booster te worden gebruikt. Een arts kan wel beslissen dat het opportuun is om het aan een individuele patiënt toe te dienen. Dat heet dan ‘off label’ gebruik. In de loop van het najaar zal mogelijks ook het nieuwe vaccin van GSK/Sanofi kunnen worden gebruikt.

    Alle vaccins die in België worden erkend, vindt u hier (onder ‘Testcertificaat of herstelcertificaat of vaccinatiecertificaat’) : https://dofi.ibz.be/en/themes/covid-19/international-travels

    Wat is een vaccin en hoe werkt het ?

    Vaccins werken door je immuunsysteem (de natuurlijke afweer van het lichaam) te stimuleren en voor te bereiden om een bepaald virus te herkennen en zich ertegen of tegen de infectieziekte te verdedigen. Als je dan later met het virus besmet raakt, herkent je immuunsysteem het virus en, omdat het al voorbereid is om het virus aan te vallen, beschermt het je tegen dat virus, bv. COVID-19.

    Lees meer over hoe vaccins werken: https://www.laatjevaccineren.be/hoe-werken-vaccins

    Wat met de vaccinatie van Belgen in het buitenland?

    Ben je Belg, maar woon of werk je in het buitenland, dan word je in principe gevaccineerd in het land van verblijf. Maar je kan er ook voor kiezen om in België gevaccineerd te worden, zeker als je in een land woont dat niet werkt met dezelfde coronavaccins als in België.

    • Dezelfde vaccins. Belgen die wonen in landen die dezelfde vaccintypes gebruiken als België, krijgen de raad om zich ter plaatse te laten vaccineren. Neem hiervoor best contact op de Belgische ambassade of het Consulaat-Generaal in het land van verblijf. Als je je niet in het land van verblijf kan laten vaccineren of praktische bekommernissen je zouden verhinderen, dan kan je ervoor kiezen om je toch in België te laten inenten.

    • Andere vaccins. In zo’n 150-tal landen of territoria wordt er gewerkt met andere vaccins dan in België. Belgen die daar wonen en op de ambassade of het consulaat-generaal ter plaatse zijn ingeschreven, kunnen zich registreren voor vaccinatie in België. Die vaccinatie is voorzien vanaf juni. Ook hun partner van een andere nationaliteit en meerderjarige kinderen kunnen zich in België laten vaccineren.

    Zie ook: https://d34j62pglfm3rr.cloudfront.net/downloads/20210414_vaxbuitenland.pdf en op de website van de FOD Buitenlandse zaken

    Ik ben geen Belg, maar verblijf wel in België. Kan ik in België gevaccineerd worden?

    Niet-Belgen die langer dan 3 maanden in België verblijven, kunnen in België worden gevaccineerd als zij bij een arts een BIS-nummer laten aanmaken. De patiënt moet hiervoor een geldig identiteitsdocument kunnen voorleggen. Een BIS-nummer is een uniek identificatienummer voor personen die niet ingeschreven zijn in het Rijksregister, maar die toch een relatie hebben met de Belgische overheden. Het gaat bijvoorbeeld om:

    • buitenlandse stagiairs of werknemers die meer dan 3 maanden actief zijn in de Belgische gezondheidszorg.
    • niet-Belgen die meer dan 3 maanden in België als student of werknemer ingeschreven zijn.
    • niet-Belgen die meer dan 3 maanden in België verblijven (niet als werknemer of student).

    Indien de patiënt geen geldig identiteitsdocument heeft of niet in België woont, maar slechts kort in het land verblijft, dan kan de arts een uniek nummer voor deze persoon creëren, het zogenaamde TER-nummer/COVID-ID, Dat is enkel geldig voor een identificatie in het kader van de Covid-crisis. Dit TER-nummer/COVID-ID moet aan de patiënt worden meegedeeld. De artsen kunnen gebruik maken van dit systeem voor reizigers, mensen zonder papieren, en dit enkel in het kader van de COVID-gezondheidscrisis.

    Ik kreeg een eerste vaccin in het buitenland. Kan ik de tweede prik in België krijgen?

    Ja, je kan je tweede prik in België krijgen als je in het buitenland een eerste dosis ontving van een vaccin dat goedgekeurd is door het Europees Geneesmiddelenbureau (EMA) of van het als gelijkwaardig goedgekeurd vaccintype CoviShield. Je moet dan eerst contact opnemen met je huisarts om je vaccinatie te laten registreren. Daarna kan je bij het vaccinatiecentrum van je woon- of verblijfplaats terecht voor de tweede prik. Het vaccinatieschema wordt dan afgerond met hetzelfde vaccintype, ongeacht de termijn tussen 2 vaccinaties. Het is dus niet nodig een nieuw schema op te starten, er moet enkel een tweede dosis toegediend worden. Zo kan je alsnog het COVID certificaat van volledige vaccinatie bekomen.

    Ontving je in het buitenland een eerste dosis van een vaccin dat (nog) niet goedgekeurd is door het EMA (bv. Sputnik), en dus nog niet erkend in België (zie hieronder) dan kan je geen tweede prik van hetzelfde vaccin krijgen in België. Kan je niet naar het land waar je je eerste vaccin ontving voor een tweede dosis, dan kan je in België opnieuw gevaccineerd worden met een ander vaccin en vaccinatieschema.

    Alle vaccins die in België worden erkend, vindt u hier: https://dofi.ibz.be/en/themes/covid-19/international-travels

    Welke verschillende types van vaccins tegen COVID-19 zijn er?

    Wetenschappers hebben verschillende soorten vaccins ontwikkeld tegen COVID-19. Al deze vaccins zijn erop gericht om ons immuunsysteem op een veilige manier te leren vechten tegen het coronavirus en ons afweersysteem te trainen. Zo wordt het lichaam voorbereid voor het geval het virus je echt zou treffen. Verschillende types van potentiële COVID-19 vaccins zijn in ontwikkeling:

    1. Geïnactiveerde of verzwakte virusvaccins, die een vorm van het virus gebruiken die is geïnactiveerd of verzwakt, zodat het geen ziekte veroorzaakt, maar toch een immuunrespons genereert.
    2. Op eiwitten gebaseerde vaccins, die onschadelijke fragmenten van eiwitten of eiwitomhulsels gebruiken die het COVID-19-virus nabootsen, om veilig een immuunrespons te genereren.(bv het Novavax-vaccin)
    3. Virale vectorvaccins, die een virus gebruiken dat genetisch is gemanipuleerd, zodat het geen ziekte kan veroorzaken, maar coronavirus-eiwitten produceert om veilig een immuunrespons te genereren. (bv. het AstraZeneca vaccin)
    4. RNA- en DNA-vaccins, een geavanceerde benadering die genetisch gemanipuleerd RNA of DNA gebruikt om een eiwit te genereren dat zelf veilig een immuunrespons opwekt. (bv. het Pizer of Moderna-vaccin)
    Is de vaccinatie tegen COVID-19 verplicht en gratis?
    • In België is alleen vaccinatie tegen polio verplicht. Alle andere vaccinaties zijn sterk aanbevolen, dus ook vaccinatie tegen COVID-19, maar zijn niet verplicht.
    • De vaccinatie is gratis in ons land.
    Hoeveel dosissen moet ik krijgen van het vaccin?

    Momenteel wordt aan alle personen vanaf 5 jaar oud dit najaar een herhalingsvaccin of booster aangeboden. Het gaat daarbij om 1 enkele injectie. Meer info hierover, vind je in de vragen verder onderaan.

    Voor een basisvaccinatie worden voor de meeste vaccins (van Pfizer/BioNtech, Moderna en Novavax) 2 dosissen voorzien. Deze worden toegediend met een paar weken ertussen.

    Voor de kinderen van 6 maanden tot en met 4 jaar gebeurt de basisvaccinatie met een pediatrisch Pfizer vaccin. Dit basisschema bestaat uit 3 doses, met een interval van ongeveer 3 weken tussen de eerste 2 doses en met de 3e dosis 2 maanden na de 2e dosis.

    Voor de basisvaccinatie worden in principe steeds dezelfde vaccins gebruikt.

    Alle vaccins worden met naam en lotnummer geregistreerd in Vaccinnet. Je krijgt ook na vaccinatie een vaccinatiekaart mee, waarop staat met welk vaccin je net gevaccineerd bent.

    Moet ik me nog laten vaccineren als ik al COVID-19 heb gehad?
    Omdat de bescherming na het doormaken van COVID-19 slechts enkele maanden duurt en er ondertussen al is vastgesteld dat je opnieuw kan worden besmet, zal vaccinatie ook worden aangeboden aan mensen die COVID-19 hebben doorgemaakt. Men heeft namelijk vastgesteld dat de bescherming door vaccinatie langer duurt dan na het doormaken van de ziekte. Bovendien beschermen de vaccins beter tegen bepaalde varianten, dan wanneer je een infectie hebt doorgemaakt.
    Waar kunnen we zien hoeveel mensen er al werden gevaccineerd?
    De website van Sciensano geeft een regelmatige update van het aantal gevaccineerden in ons land: : https://datastudio.google.com/embed/reporting/c14a5cfc-cab7-4812-848c-0369173148ab/page/p_j1f02pfnpc
    Moet ik getest worden op COVID-19 vooraleer ik het vaccin krijg?
    Nee, je hoeft niet getest te worden op virus (PCR-test) of antistoffen voor de vaccinatie. Ook als je besmet bent zonder dat je het weet, kan het vaccin veilig toegediend worden. Na vaccinatie is het ook niet nuttig om het aantal antistoffen in het bloed te meten, omdat we momenteel nog niet weten hoeveel er nodig zijn om beschermd te zijn. (zie ook hieronder)
    Wanneer stel je vaccinatie best uit?
    • Als je ziekteverschijnselen hebt met of zonder koorts (>38.5°C). Je kan ingeënt worden na genezing (voor COVID-19 ziekte, zie hieronder).
    • Als je een COVID-19 infectie doormaakt of positief getest bent voor COVID-19. Je kan ingeënt worden vanaf dag 14 na genezing of na een positieve PCR-test, bij een besmetting zonder symptomen.
    • Als je in quarantaine bent. Vaccinatie wordt uitgesteld tot na de quarantaine. 
    • Als je een ernstige COVID-19 hebt doorgemaakt en behandeld bent met een hoge dosis cortisonen. Het is dan aangewezen de vaccinatie uit te stellen tot minstens 4 weken na het einde van de behandeling, want cortisonen onderdrukken de immuunrespons. 
    • Als je een ernstige COVID-19 hebt doorgemaakt en behandeld werd met monoklonale anti-COVID-19-antistoffen of plasma met anti-COVID-19-antistoffen (passieve immuniteit). Dan moet je 2 à 3 maanden wachten na de stopzetting van de behandeling, omdat je lichaam dan misschien een onvoldoende immuunantwoord zal geven, door de antistoffen.
    • Een vaccinatie gebeurt best minstens 48 uur vóór een geplande algemene verdoving. Na een algemene verdoving kan vaccinatie wel onmiddellijk plaatsvinden, en moet er dus niet gewacht worden.   
    Kan ik kiezen welk vaccin ik krijg?
    Momenteel niet. Alle vaccins die in België gebruikt worden zijn goedgekeurd door het Europese Geneesmiddelenagentschap op basis van kwaliteit, veiligheid en werkzaamheid.
    Hoelang ben ik na vaccinatie beschermd tegen COVID-19?
    We weten dat de bescherming na vaccinatie een paar maanden duurt, en dat deze nadien afneemt. De huidige vaccins beschermen nog goed tegen hospitalisatie, ongeveer tussen 80 en 90%. Wel moeten we rekening houden met de komst van nieuwe varianten waartegen de initiële vaccinatie mogelijk minder effectief is. Om die reden wordt er momenteel een boostervaccinatie aangeboden, zodat het immuunsysteem opnieuw wordt versterkt.
    Is het op dit moment nuttig om via een bloedtest na te gaan of je lichaam voldoende antistoffen heeft aangemaakt na vaccinatie?

    Antilichaamtesten of serologische testen zeggen onvoldoende over de mogelijke bescherming die je lichaam heeft opgebouwd na een coronavaccinatie. Er zijn verschillende valkuilen:

    • Momenteel weten we niet vanaf welke hoeveelheid aan antistoffen je beschermd bent. De test kan dan wel vertellen of je antistoffen hebt en hoeveel je er hebt, maar niemand kan je vertellen of dat het er wel voldoende zijn.
    • Niet alle aangemaakte antistoffen zijn even doeltreffend. Om het virus uit te schakelen heb je neutraliserende of ziektevoorkomende antistoffen nodig. Niet alle courant beschikbare antistoftesten kunnen dergelijke antistoffen onderscheiden van de andere.
    • Antistoffen kunnen na verloop van tijd ook verdwijnen uit het bloed, maar dat wil niet zeggen dat je dan ook alle bescherming kwijt bent. Immuniteit wordt namelijk niet enkel bereikt door antistoffen, maar ook door immuuncellen. Deze worden niet opgespoord met de serologische testen. Bovendien bestaat er ook mogelijk geheugenimmuniteit.

    Conclusie: De immuniteit die iemand opbouwt na een infectie of na vaccinatie zit te complex in elkaar om momenteel via één test een goede inschatting te kunnen maken. Deze testen tonen slechts een deel van het verhaal.

    Hebben gevaccineerden en niet-gevaccineerden evenveel kans om het virus door te geven?
    Het klopt dat je het virus nog kan doorgeven na vaccinatie. Maar de coronavaccins verkleinen die kans wel in vergelijking met niet-gevaccineerden, en dijken op die manier de pandemie in. Dat je het virus nog kan doorgeven nadat je bent gevaccineerd, betekent niet dat de vaccins niet werken. Recente Belgische cijfers tonen aan dat de vaccins zeer goed beschermen tegen ziekenhuisopname en opname op intensieve zorg. In de groep 18-64-jarigen zien we bij de gevaccineerden 14 keer minder opnames op intensieve zorg. Onder de 55 jaar liggen er ook in absolute getallen in verhouding meer niet-gevaccineerden in de ziekenhuizen en op intensieve zorg.
    Waarom zou ik deze herfst een herhalingsvaccin of booster laten toedienen?

    Sinds half oktober 2022 hebben we te maken met een stijgend aantal COVID-besmettingen, net als een toenemend aantal andere ademhalingsaandoeningen (griep, RSV,…) Ondertussen heeft het merendeel van de zorgverleners en de kwetsbare mensen (50plus, zwangere vrouwen, mensen met verlaagde immuniteit,) een boostervaccinatie gekregen, en zijn ze beschermd tegen ernstige COVID-19. Als je tot die groep behoort, en nog geen booster hebt gekregen, raden we je ten zeerste aan om dit vacccin nog te gaan halen, net als een vaccin tegen griep.

    Studies toonden dat de eerste booster al zeer goed beschermde, maar dat deze bescherming na een aantal maanden afnam, eerst tegen infectie, later ook tegen hospitalisatie en overlijden. Vandaar de noodzaak om ons immuunsysteem opnieuw te ‘boosten’. Op die manier worden zoveel mogelijk mensen beschermd tegen een ernstige vorm van COVID-19, en wordt ons zorgsysteem niet overbelast. Door jezelf te laten boosten, bescherm je ook de kwetsbare mensen in je omgeving.

    Wie komt in aanmerking voor een herfstbooster?

    Met het zicht op een nieuwe COVID-19 piek dit najaar, hebben de ministers van Volksgezondheid beslist om, op basis van de adviezen van de Hoge Gezondheidsraad en de Task Force vaccinatie, iedereen van 5 jaar en ouder de kans te geven zich een ’herfstbooster’ te laten toedienen.

    De herfstbooster is sterk aanbevolen voor wie werkt in de zorgsector en voor de mensen met het hoogste risico op ernstige COVID-19:

    • iedereen vanaf 50 jaar
    • zwangere vrouwen
    • mensen met een verzwakte immuniteit
    • bepaalde kinderen en jongeren (zie lager)

    De personen die reeds in de vorige maanden een booster toegediend kregen, kunnen zich dit najaar opnieuw laten vaccineren, als er tussen de vorige booster een periode van 3 maanden wordt gelaten. . In september werd aan het personeel van de hele zorgsector, waaronder de eerste lijn, de woonzorgcentra, de ziekenhuizen, … een herfstbooster aangeboden. Daarna is de leeftijdsgroep van 50 tot 64 jaar actief uitgenodigd, in dalende leeftijd. De mensen tussen 18 en 50 jaar oud kunnen zich daarna op vrijwillige basis aanbieden, volgens de modaliteiten van hun deelstaat. Vlaanderen en Ost Belgien nodigen iedereen vanaf 18 jaar actief uit voor een herfstbooster.

    Boostervaccinatie bij gezonde kinderen van 5 tot en met 17 jaar wordt niet aanbevolen door de HGR, maar kan wel aangeboden worden op individuele vraag.

    Voor kinderen met immunosuppressie of comorbiditeiten heeft de HGR reeds een booster aanbevolen in juli 2022. De HGR somt in deze rapporten de betrokken aandoeningen op. De vaccinatie gebeurt met een origineel pediatrisch mRNA vaccin voor de vaccinatie tot en met 11 jaar, en met een standaardvaccin vanaf 12 jaar. Deze boostervaccinaties zullen nog gedurende korte tijd mogelijk zijn in vaccinatiecentra. De deelstaten zullen binnenkort communiceren in welke centra kinderen en jongeren zich kunnen laten boosteren.

    Verwacht wordt dat deze herfstcampagne 2 tot 3 maanden zal duren.

    Is het een probleem dat het vaccin voor de boostervaccinatie verschilt van die van de basisvaccinatie?

    Neen, dit is geen probleem.

    Ongeacht het type vaccin dat bij de eerste en tweede prik gegeven werd, zal voor een extra dosis een vaccin van Pfizer of Moderna (mRNA-vaccin) toegediend worden. Wetenschappelijk onderzoek toont aan dat een extra dosis mRNA kan zorgen voor een betere immuunrespons. Het gebruik van een ander type vaccin voor de booster dan voor de basisvaccinatie, zogeheten “heteroloog vaccineren”, is veilig en geeft volgens sommige studies zelfs een hogere immuniteitsrespons.

    Is de booster verplicht?

    Iedereen van 5 jaar en ouder kan zich laten vaccineren, maar de herfstbooster is niet verplicht. Hij is wel sterk aanbevolen voor

    • zorgverleners
    • iedereen vanaf 50 jaar.
    • Mensen met een verzwakte immuniteit, vanaf de leeftijd van 5 jaar
    • kinderen en jongeren tussen 5 en 17 jaar oud met bepaalde aandoeningen (zie vraag ‘wie komt in aanmerking voor een herfstbooster?')

    Tussen deze en een vorige booster moet er een interval van minstens 3 maanden worden aangehouden.

    Is het nuttig om ook een booster te krijgen na een corona-infectie?

    Er is op dit moment geen wetenschappelijk bewijs dat je na een coronabesmetting beter beschermd bent tegen het coronavirus dan na vaccinatie. Na besmetting zullen de meeste mensen gedurende korte tijd immuniteit ontwikkelen, maar over de duurtijd ervan bestaat nog geen consensus. De duur en mate waarin je immuun bent, kan ook van persoon tot persoon verschillen. Zo blijken mensen die door een COVID-infectie in het ziekenhuis werden opgenomen, vaak een betere immuniteit te hebben, dan mensen met enkel milde symptomen. We weten wel dat een besmetting met het coronavirus risico’s met zich meebrengt die je dankzij vaccinatie grotendeels kunt vermijden. Recente Belgische cijfers tonen aan dat vaccins heel goed beschermen tegen ziekenhuisopname. In de groep van 18-64-jarigen zijn er 14 keer minder opnames op de intensive care onder gevaccineerden. Onder de 55-plussers liggen in absolute aantallen verhoudingsgewijs meer niet-gevaccineerde mensen in ziekenhuizen en op de intensive care vanwege corona.

    Grote besmettingsbronnen bieden achteraf ook niet noodzakelijkerwijs groepsimmuniteit tegen het virus. Dit blijkt uit een onderzoek van oktober 2020 uit het onderzoek van gedoneerd bloed in de Braziliaanse stad Manaus. Van alle bewoners van deze stad, werd 76% besmet met het coronavirus. Enkele maanden later kreeg de stad opnieuw te maken met een coronagolf. De vorige infectiegolf had dus niet geleid tot groepsimmuniteit.

    In ons land was het herstelcertificaat (het CST na een positieve coronatest) 5 maanden geldig. Het is echter niet bewezen dat je gedurende deze hele periode immuun bent. De duurtijd werd gekozen om ergens een grens te kunnen trekken, omdat er nog onduidelijkheid is over de duurtijd van immuniteit na besmetting.

    Ook is nog niet goed geweten hoe lang men na vaccinatie exact beschermd is tegen COVID-19, maar we zien wel een daling van de imuniteit na enkele maanden. Daarom wordt nu in ons land aan alle burgers een boostervaccin aangeboden. Het boostervaccin wordt meestal gegeven vanaf 14 dagen nadat de corona-symptomen zijn verdwenen, of in ieder geval 14 dagen na de positieve test, als er geen klachten zijn.

    Zijn de boostervaccins aangepast aan de Omikronvariant?

    Ja, we gebruiken opnieuw de mRNA-vaccins van Pfizer en Moderna, maar het gaat ditmaal om bivalente, aangepaste vaccins. Het betekent dat ze actief zijn tegen de oorspronkelijke Wuhanvariant én tegen een Omikron variant. Zowel de vaccins aangepast tegen Omikron BA.1 (Pfizer of Moderna) als tegen BA.4 en BA.5 (Pfizer) worden ingezet.

    Deze aangepaste vaccins hebben niet zozeer tot doel om ons specifiek tegen een Omikron variant te beschermen, maar moeten onze immuniteit in het algemeen goed voorbereiden op toekomstige varianten. Ze moeten dus onze immuniteit uitbreiden. Daarbij maakt het dus niet uit met welk aangepast vaccin je wordt ingeënt, en je zal ook niet kunnen kiezen met welk vaccin je wordt ingeënt.

    De aangepaste vaccins kunnen wel enkel als booster worden gebruikt, niet voor basisvaccinatie. Voor een basisvaccinatie moeten nog steeds de originele vaccins worden gebruikt.

    Ik ben zorgverlener. Wanneer krijg ik een herfstbooster?

    Alle zorgverleners hebben in de zomer de mogelijkheid gekregen om een 2° booster met het originele vaccin te halen. Daarnaast hebben ze de zekerheid dat ze later nog een aangepast vaccin kunnen krijgen, minstens 3 maanden na hun 2e booster.

    Zij die op dit aanbod niet zijn ingegaan, worden voor de herfstcampagne individueel uitgenodigd, om een aangepast vaccin toegediend te krijgen.

    Hoeveel tijd moet er tussen de herfstbooster en andere vaccinaties (bv griep, apenpokken) worden gelaten?
    Tussen de booster en een vaccinatie tegen apenpokken wordt best een interval van 2 weken gerespecteerd. Een vaccin tegen griep of pneumokokken kan wel tegelijk met een COVID-booster worden toegediend, in de andere arm.
    Ik kreeg voor of in de loop van de zomer nog een booster. Kom ik dan nog in aanmerking voor een herfstbooster?
    De mensen die zich in de zomer al lieten boosteren met een origineel vaccin, zoals een deel van de bewoners van de woonzorgcentra, 80-plussers en zorgprofessionals, worden daardoor al uitstekend beschermd. Zij komen, met een minimum interval van 3 maanden, opnieuw in aanmerking voor een volgende booster, deze keer met een aangepast vaccin.

Is het vaccin veilig?

    Zijn de coronavaccins veilig?

    Alle beslissingen over de markttoelating van de vaccins zijn genomen op basis van grondige studies over de patiëntveiligheid, de kwaliteit en de doeltreffendheid van het vaccin. De wetenschappelijke experten die vaccins evalueren, kijken altijd heel zorgvuldig naar de voordelen en eventuele risico’s.

    De COVID-19 vaccins konden snel worden ontwikkeld omdat hun ontwikkeling volledige prioriteit heeft gekregen: vanaf de adviezen van de ethische commissies tot de uitvoering van de vaccinatiestudies (zie ook volgende vraag). Door telkens voorrang te geven aan de COVID-19 studies, werd er zeer veel tijd gewonnen, zonder dat daarbij de kwaliteit van de studies of de veiligheid van de vaccins in het gedrang kwamen.

    In december 2022 werden er in de EU/EER bijna 960 miljoen doses toegediend. Het Europese (EMA) en het Belgische Geneesmiddelenagentschap (FAGG) controleren voortdurend het gebruik van de vaccins op eventuele bijwerkingen bij en na vaccinatie. Deze bijwerkingen zijn meestal mild en van korte duur. Zoals voor alle vaccins is nauw medisch toezicht belangrijk bij toediening van het vaccin.

    Lees meer over het ontwikkelen en testen van coronavaccins: https://www.laatjevaccineren.be/ontwikkelen-en-testen-van-coronavaccins

    Hoe gebeurde de snellere ontwikkeling van de coronavaccins ?

    COVID-19-vaccins worden ontwikkeld volgens dezelfde wettelijke vereisten voor farmaceutische kwaliteit, veiligheid en werkzaamheid als andere geneesmiddelen. Wat anders is voor COVID-19-vaccins, is dat hun ontwikkeling en mogelijke goedkeuring op alle niveaus voorrang krijgt, door de noodsituatie voor volksgezondheid. Daardoor kan ze sneller verlopen.

    • Productie: Zoals alle geneesmiddelen worden COVID-19 vaccins getest in een laboratorium en in preklinische en klinische studies (fase 1, 2 en 3). Bij de vaccinproducenten wordt nu toegelaten dat deze fasen elkaar overlappen: zo kunnen fase 2 en fase 3 studies gelijktijdig starten. Dat betekent niet dat de vaccins minder veilig zijn, want elke fase moet wel correct doorlopen worden. Bij elke stap blijven dezelfde strenge eisen uiteraard gelden, zoals bij alle andere geneesmiddelen. Ze worden ook op een ruime doelgroep getest.
    • Goedkeuring: Het Europees Geneesmiddelenagentschap (EMA) geeft met een speciale taskforce van experten voorrang aan de COVID-19 beoordelingsprocedures. Zo worden de aanvragen van bedrijven snel geëvalueerd en, maar is er tegelijkertijd een garantie op solide wetenschappelijke adviezen.
    • Wereldwijd: Omwille van de noodsituatie van de COVID-19 pandemie worden COVID-19 vaccins wereldwijd met absolute voorrang ontwikkeld.
    • Ruime ervaring en kennis: de ontwikkeling van vaccins tegen COVID-19 wordt ook versneld door de opgebouwde kennis die de voorbije jaren werd opgedaan in vaccinontwikkeling voor andere SARS/coronavirussen. Bepaalde bedrijven of onderzoeksinstellingen kunnen daardoor verderbouwen op reeds bestaande platformen om hun vaccin te maken.
    • Meer middelen: er worden ook meer middelen ingezet en gebundeld, terwijl deze in een normale ontwikkeling meer gespreid zijn over een langere termijn (zowel bij de farmaceutische bedrijven als de bevoegde autoriteiten).

    De ontwikkeling en goedkeuring van COVID-19 vaccins gebeurt dus vooral efficiënter. Bij de beoordeling worden geen belangrijke stappen overgeslagen en deze vaccins moeten aan dezelfde eisen voldoen als alle andere vaccins. Pas als er voldoende is aangetoond dat een vaccin van goede kwaliteit, werkzaam en veilig is, wordt er een positief advies voor markttoelating gegeven.

    Video: hoe vaccins worden goedgekeurd in Europa (in het Engels): https://www.youtube.com/watch?v=eDE4Fo1PFxE&list=PL7X6T30850OjZbJzHD00NA9hnk8X7i406

    Hoe het Europees Geneesmiddelenagentschap (EMA) geneesmiddelen voor menselijk gebruik beoordeelt (in het Engels): https://www.ema.europa.eu/en/about-us/what-we-do/authorisation-medicines/how-ema-evaluates-medicines

    Waar kan ik vinden of en op welke basis een vaccin werd goedgekeurd?
    De informatie over de vaccins is gepubliceerd op de website van het Europees Geneesmiddelenagentschap (EMA): https://www.ema.europa.eu/en. Ook het Belgische Geneesmiddelenagentschap (FAGG: :https://www.fagg-afmps.be) stelt systematisch informatie ter beschikking over o.a. de samenstelling van de beschikbare vaccins.
    Wat zijn de bestanddelen van een vaccin?
    In de vaccins zit geen gelatine of kippeneiwit , en al helemaal geen aluminium of kwik. De bestanddelen van de vaccins zijn te vinden in de bijsluiter (zie website FAGG:https://www.fagg-afmps.be/)..
    Kent men de bijwerkingen van de vaccins op lange termijn?
    • Een vaccin wordt alleen goedgekeurd als de kwaliteit, de doeltreffendheid én de veiligheid voldoende zijn aangetoond. Daarom worden vaccins eerst getest binnen het kader van klinische studies. ¨* De kans op ernstige bijwerkingen nadat het vaccin is goedgekeurd, is dus klein. Toch kunnen we het nooit helemaal uitsluiten. Dit geldt niet alleen voor het coronavaccin, maar voor alle vaccins en geneesmiddelen. Ook nadat een vaccin is goedgekeurd, houdt het Europese geneesmiddelenagantschap (EMA) en ons Federaal Agentschap voor Geneesmiddelen en Gezondheidsproducten (FAGG) de COVID-19-vaccins, en de studies erover in de gaten, net zoals dat gebeurt voor geneesmiddelen of andere vaccins.
    • Voor het coronavaccin is er zelfs een speciaal Europees bewakingssysteem opgezet, om de veiligheid van de coronavaccins in de gaten te houden. Zo kunnen we snel ingrijpen als dit nodig is.
    Hoe worden de bijwerkingen van een vaccin opgevolgd?
    Zodra een vaccin is goedgekeurd door het Europees Geneesmiddelenagentschap (EMA), en op de Europese markt komt, wordt de bijsluiter opgesteld voor het ruime publiek (in de verpakking van het vaccin), Daarnaast is er een zogenaamde wetenschappelijke bijsluiter die bestemd is voor bv. artsen. Het Belgische Federaal Agentschap voor Geneesmiddelen en Gezondheidsproducten (FAGG) plaatst deze bijsluiters op zijn website (www.fagg-afmps.be), zodra deze beschikbaar zijn in de drie landstalen en een aantal andere talen.
    Wat gebeurt er als er ernstige bijwerkingen worden gemeld?

    Krijgt je na vaccinatie last van bijwerkingen? Dan kan je dit melden aan het FAGG, via https://www.fagg.be/nl/bijwerking. Zijn experten evalueren die bijwerkingen en gaan na of er een verband bestaat met de vaccinatie.

    Treedt er een zeldzame bijwerking op of gaat er iets mis met de kwaliteit van een geneesmiddel of vaccin? Dan beoordeelt het FAGG dit en neemt ze actie waar nodig. Bijvoorbeeld door de bijsluiter aan te passen of zorgverleners te waarschuwen. In het uiterste geval wordt het medicijn of vaccin van de markt gehaald.

    Dergelijke bevindingen worden ook wereldwijd gedeeld. Door de gegevens op grote schaal bijeen te brengen, worden eventuele signalen sneller ontdekt.

    Wat zijn de meest voorkomende bijwerkingen van de vaccins?
    Net zoals bij andere vaccinaties kunnen er zich een aantal vooral milde bijwerkingen voordoen. Deze verdwijnen vanzelf binnen 48u. Het gaat om pijn, roodheid, spierstijfheid op de plaats van injectie, en bij sommigen wat koorts, vermoeidheid, hoofdpijn en misselijkheid. Deze nevenwerkingen reageren goed op inname van paracetamol.
    Verstoort vaccinatie de menstruatiecyclus?

    Op sociale media circuleren verschillende getuigenissen waarin vaccinatie in verband wordt gebracht met stoornissen van de menstruatiecyclus. Het is echter moeilijk met zekerheid te zeggen of er een oorzakelijk verband is met het vaccin.

    Stoornissen van de menstruatiecyclus kunnen namelijk van vele factoren afhangen: stress, verandering van eetgewoonten, zeer intense lichaamsbeweging, depressie, schildklierafwijkingen, gynaecologische aandoeningen (waaronder endometriose, dat bij 6 tot 10% van de vrouwen voorkomt, of polycysteus ovariumsyndroom) of het gebruik van geneesmiddelen. Tegelijkertijd meldt het FAGG (Federaal Agentschap voor Geneesmiddelen en Gezondheidsproducten) slechts een honderdtal meldingen over dit soort stoornissen voor de vaccins die momenteel bij ons in gebruik zijn.

    We hebben dus een grote verscheidenheid aan oorzaken voor een zeer vaak voorkomende aandoening in combinatie met een lage rapportering in het monitoringssysteem. Hoewel we een verband in sommige gevallen dus niet kunnen uitsluiten, is er momenteel ook geen statistisch bewijs. Het gaat om een specifiek geval waarin we moeilijk onderscheid kunnen maken tussen het zich gewoon gelijktijdig voordoen, of een werkelijk oorzakelijk verband.

    Wanneer u een verband vermoedt tussen vaccinatie en de cyclusstoornis, is het belangrijk dit te melden via https://www.fagg.be/nl/effet_indesirable

    Kan vaccinatie tegen COVID-19 mijn vruchtbaarheid verminderen?

    Wanneer je COVID-19 doormaakt of gevaccineerd wordt, ontwikkel je antistoffen tegen de uitsteekseltjes van het coronavirus. Er is amper een overeenkomst tussen het eiwit van die uitsteekseltjes en een eiwit dat een rol speelt in de vorming van de placenta bij een prille zwangerschap (syncytine-1).    Die overeenkomst is te klein om ook maar enig effect te hebben op de placenta. Mocht dat wel zo zijn, dan zouden ook banale coronavirussen, die verkoudheden veroorzaken, de vruchtbaarheid aantasten, want alle coronavirussen hebben diezelfde minimale overeenkomst. En dit wordt helemaal niet waargenomen. Er is dus geen reden tot ongerustheid. Ook de zwangerschapsstatistieken in de VS bevestigen dit.

    De vaccins hebben ook geen impact op de vruchtbaarheid van mannen.

    Lees het advies van de HGR (15/4/21): https://www.health.belgium.be/sites/default/files/uploads/fields/fpshealth_theme_file/20210422_hgr-9622_vaccinatie_zwangere_borstvoeding_vrouw_vweb_1.pdf

    Bekijk de video van Dr Isabelle Dehaene, gynaecologe UZ Gent: https://d34j62pglfm3rr.cloudfront.net/downloads/02_NL_VaccinerenBijZwangerschap.

    Ik ben zwanger of heb een kinderwens, Mag ik me laten vaccineren?

    Op basis van de meest recente wetenschappelijke gegevens, stelt de de Hoge Gezondheidsraad dat alle zwangere vrouwen idealiter prioritair gevaccineerd worden. De reden is dat zij, vooral in het 3e trimester, een verhoogd risico lopen op ernstige COVID-19 en op premature bevalling. Bovendien beschermt het vaccin ook de ongeboren baby.

    Als de zwangere vrouw kampt met aandoeningen, zoals een verhoogde BMI vóór de zwangerschap, hoge bloeddruk, diabetes, enz. is dat een bijkomend argument om vaccinatie aan te bevelen. Dit geldt ook voor vrouwen die zorgverlener zijn, want zij lopen een hoger risico op besmetting.

    De beschikbare COVID-19 mRNA vaccins (Pfizer en Moderna) kunnen veilig aan zwangere vrouwen worden gegeven.

    Na de vaccinatie is er bij zwangere vrouwen geen hoger aantal meldigen van bijwerkingen . Bij koorts tot 24-48u na vaccinatie, beveelt de HGR paracetamol aan volgens de aanbevolen dosering (https://www.bcfi.be/nl/chapters/9?frag=6437 ). Indien de koorts aanhoudt of er andere verschijnselen optreden, moet de patiënte haar arts raadplegen.

    Lees het advies van de HGR (15/4/21): https://www.health.belgium.be/sites/default/files/uploads/fields/fpshealth_theme_file/20210422_hgr-9622_vaccinatie_zwangere_borstvoeding_vrouw_vweb_1.pdf

    Bekijk de video van Dr Isabelle Dehaene, gynaecologe UZ Gent: https://d34j62pglfm3rr.cloudfront.net/downloads/02_NL_VaccinerenBijZwangerschap.mp4

    Ik ben zwanger. Wat is het risico bij milde bijwerkingen na vaccinatie (koorts, hoofdpijn, ...) en wat kan ik doen?
    Het risico op deze bijwerkingen is niet hoger of lager dan in de algemene bevolking. Deze kunnen worden bestreden met paracetamol, zeker in het eerste trimester waar er een mogelijke associatie is tussen koorts/hyperthermie en miskraam. In het derde trimester van de zwangerschap is het risico op complicaties bij koorts na vaccinatie zo goed als onbestaande.
    Kan het vaccin schadelijk zijn voor mijn ongeboren baby ?

    Er zijn geen aanwijzingen dat wanneer een zwangere vrouw het vaccin krijgt, dit vaccin de placenta passeert en de foetus bereikt. Er wordt trouwens geen immuunrespons vastgesteld bij de foetus na vaccinatie van de moeder. Via hun moeder krijgen zij wel antilichamen mee, wat hen ebscherming biedt (zie volgende vraag). Vaccins veroorzaken niet méér bijwerkingen bij zwangere vrouwen dan bij niet-zwangeren, en vaccinatie tijdens de zwangerschap leidt niet tot méér vroegtijdige bevallingen of andere complicaties in vergelijking met de periode vóór Covid-19.

    Daarentegen kan een besmetting met het coronavirus tijdens de zwangerschap wel negatieve gevolgen hebben, voor zowel moeder als kind. Zwangere vrouwen lopen meer risico om ernstig ziek te worden van Covid-19 dan niet-zwangere vrouwen. We stellen hoofdzakelijk zware longontstekingen vast, waarvoor soms kunstmatige beademing nodig is. De mogelijke verklaring daarvoor is dat de longcapaciteit verminderd is door de plaats die de baby inneemt. Tegelijkertijd zien we meer pre-eclampsie bij Covid-19-infecties tijdens de zwangerschap. Dit is een ernstige zwangerschapscomplicatie die gevaarlijk is voor moeder en kind.

    Als gevolg van een door Covid-19 veroorzaakte longontsteking of pre-eclampsie kan de gynaecoloog genoodzaakt zijn een keizersnede uit te voeren, om de moeder te behandelen, of omdat de baby in nood verkeert. Een keizersnede is geen risicoloze operatie.

    Het ongeboren kind kan dan weer in nood komen omdat de placenta minder goed functioneert omwille van de ontsteking die het coronavirus bij de moeder veroorzaakt. Daardoor kan de baby een groeiachterstand of zuurstofgebrek krijgen. Er worden ook meer vroegtijdige bevallingen vastgesteld bij een infectie met het coronavirus.

    Als de baby door een vroegtijdige bevalling of keizersnede te vroeg wordt geboren, bijvoorbeeld na 6 of 7 maanden zwangerschap, dan loopt die een groter risico op ademhalings- en spijsverteringsproblemen, infecties en zelfs hersenbloedingen, wat later mogelijk tot een handicap kan leiden.

    Wat is het voordeel voor mijn baby als ik me tijdens de zwangerschap laat vaccineren?

    Pasgeboren baby’s zijn enkele maanden lang beschermd tegen besmettelijke ziekten door de antilichamen die zij van hun moeder krijgen via de placenta en moedermelk. Een gevaccineerde moeder die borstvoeding geeft, geeft haar antilichamen ook door aan haar baby. Dat geeft de baby een groot extra voordeel, want zijn immuunsysteem is nog onrijp.

    Vaccinatie van zwangere vrouwen is daarom niet alleen ongevaarlijk voor het kind, er zijn tevens geen ernstige bijwerkingen voor de zwangerschap en het zorgt ervoor dat het kind tijdens de eerste levensmaanden, wanneer het het meest kwetsbaar is, beter wordt beschermd. Studies bij vrouwen die borstvoeding geven en zwangere vrouwen die tegen Covid-19 gevaccineerd zijn, tonen aan dat dit ook voor deze vaccinatie geldt. Alle zwangere vrouwen zouden dus met voorrang tegen Covid-19 moeten worden ingeënt, ongeacht de zwangerschapsduur.

    Ik geef borstvoeding. Mag ik me laten vaccineren?

    Als je borstvoeding geeft, mag je je laten vaccineren tegen COVID-19, Je moet de borstvoeding niet onderbreken. Hoewel er geen wetenschappelijke studies zijn over de veiligheid van deze vaccins voor de zogende baby, gaat men ervan uit dat deze vaccins veilig zijn. Ze bevatten immers geen levend virus en de vaccinonderdelen worden zeer snel afgebroken in het lichaam van de vrouw. Anderzijds krijgt de zogende baby antilichamen mee via de moedermelk, wat hem beter beschermt tegen het coronavirus.

    Bekijk hier de video van Dr Isabelle Dehaene, gynaecologe UZ Gent: https://d34j62pglfm3rr.cloudfront.net/downloads/03_NL_BorstvoedingVaccinatie.mp4

    Lees het advies van de Hoge Gezondheidsraad(15/4/21: https://www.health.belgium.be/sites/default/files/uploads/fields/fpshealth_theme_file/20210422_hgr-9622_vaccinatie_zwangere_borstvoeding_vrouw_vweb_1.pdf

    Veranderen sommige vaccins je DNA?
    Nee, mRNA-vaccins worden in de spier (intramusculair) ingespoten, en het mRNA wordt door een aantal menselijke cellen opgenomen. Het mRNA dringt de celkern niet binnen en zal dus niet in contact kunnen komen met je eigen DNA. Het mRNA is een leescode voor de productie van een eiwit, het S-eiwit. De menselijke cel is in staat om die leescode te ontcijferen en heeft hiervoor geen tussenkomst van haar DNA nodig. Na ontcijferen zal de menselijke cel het S-eiwit produceren, zodat ons afweersysteem in staat is om specifiek tegen het S-eiwit antilichamen te vormen. Het mRNA verdwijnt al na een paar uur uit ons lichaam.
    Zal het vaccin mij nog beschermen als het virus muteert?

    Virussen muteren constant. Dat wil zeggen dat een deel van het genetische materiaal in het virus verandert. Dat gebeurt aan verschillende snelheden voor verschillende virussen. Sommige vaccins blijven vele jaren na hun ontwikkeling werkzaam en bieden langdurige bescherming, zoals vaccins tegen mazelen of rubella. Aan de andere kant veranderen virusstammen voor ziekten zoals griep zo vaak en in die mate dat de vaccinsamenstelling jaarlijks moet worden bijgewerkt om werkzaam te zijn.

    Voor de boostervaccinaties gebruiken we opnieuw de mRNA-vaccins van Pfizer en Moderna, maar het gaat ditmaal om bivalente, aangepaste vaccins. Het betekent dat ze actief zijn tegen de oorspronkelijke Wuhanvariant én tegen een Omikron variant. Zowel de vaccins aangepast tegen Omikron BA.1 (Pfizer of Moderna) als tegen BA.4 en BA.5 (Pfizer) zullen worden ingezet.

    Deze aangepaste vaccins hebben niet zozeer tot doel om ons specifiek tegen een Omikron variant te beschermen, maar moeten onze immuniteit in het algemeen goed voorbereiden op toekomstige varianten. Ze moeten dus onze immuniteit uitbreiden. Daarbij maakt het dus niet uit met welk aangepast vaccin je wordt ingeënt, en je zal ook niet kunnen kiezen met welk vaccin je wordt ingeënt.

    Hoeveel tijd moet ik laten tussen het covidvaccin en andere vaccins?

    Voorheen werd aanbevolen om COVID-19-vaccins nooit samen met of kort voor of na een ander vaccin toe te dienen. Dit was uit voorzichtigheid wanneer deze vaccins nog heel nieuw waren en de veiligheid en werkzaamheid ervan nog niet zo uitgebreid gekend was.

    Voorheen werd aanbevolen om COVID-19-vaccins nooit samen met of kort voor of na een ander vaccin toe te dienen. Dit was uit voorzichtigheid wanneer deze vaccins nog heel nieuw waren en de veiligheid en werkzaamheid ervan nog niet zo uitgebreid gekend was. Deze houding kan gewijzigd worden nu er veel meer gegevens zijn over de veiligheid van de gebruikte vaccins.

    Deze houding kan gewijzigd worden nu er veel meer gegevens zijn over de veiligheid van de gebruikte vaccins. Het COVID-19-vaccin kan tegelijkertijd worden toegediend met een vaccin tegen griep, pneumokokken. kinkhoest of het humaanpapillomavirus.Wanneer er meerdere vaccins in één bezoek worden toegediend wordt iedere dosis toegediend op een andere inspuitingsplaats in de spier of in verschillende lichaamsdelen. Tussen een COVID-19 vaccin en een vaccinatie tegen apenpokken wordt best een tussentijd van 2 weken gerespecteerd.

    Zie ook: Richtlijn voor het gelijktijdig toedienen van een corona-vaccin en een vaccin tegen griep

    Ik ben allergisch of had al een zeer ernstige reactie na een COVID-vaccin. Kan ik dan toch gevaccineerd worden?

    Er is zelden tot nooit een medische reden om je niet te laten (booster)vaccineren tegen COVID-19. Het risico op een ernstige nevenwerking na vaccinatie is immers vele malen kleiner dan het risico op ernstige complicaties bij een besmetting met COVID-19, zo blijkt uit de uitgebreide wereldwijde ervaring met deze vaccins.

    Alleen bij zeldzame bewezen allergie voor polyethyleenglycol (PEG), polysorbaat of andere bestanddelen van de coronavaccins, raadpleeg je best je (huis)arts. Dit is ook het geval na een ernstige (allergische) reactie na het eerste COVID-19 vaccin of een ernstige nevenwerking, waarvoor meestal een ziekenhuisopname nodig was.

    De huisarts kan in dat geval doorverwijzen naar één van de officiële referentieartsen met expertise in allergologie of naar een andere specialist. Deze specialisten kunnen meestal een oplossing vinden om toch te vaccineren: er wordt dan een ander coronavaccin gebruikt, zoals het Novavax-vaccin, zonder het bestanddeel waartegen men allergisch is of een zware nevenwerking deed.

    Onlangs werd ook het vaccin van Sanofi/GSK door het EMA goedgekeurd. Daarvan werd aan België een beperkte voorraad geleverd. Van het vaccin Janssen (van J&J), dat eveneens als booster worden toegediend, is ook nog een beperkte voorraad beschikbaar.

    Wat als ik in behandeling ben voor kanker, of kanker heb gehad?
    Wie kanker heeft gehad, mag zich gerust laten vaccineren. Als dit minder dan 5 jaar geleden is, behoorde je zelfs tot de prioritaire groepen in het begin van de vaccinatiecampagne. Wie nog in behandeling is kan zich eveneens laten vaccineren, maar we raden aan om contact op te nemen met de oncoloog of behandelende arts, om het beste moment voor vaccinatie te plannen. Op die manier is de werkzaamheid van het vaccin het hoogst.
    Mag ik gevaccineerd worden als ik bloed, plasma of bloedplaatjes doneer?
    Bloed, plasma en bloedplaatjes doneren is geen contra-indicatie voor coronavaccinatie. Meer info hierover vind je op de website van het Rode Kruis: https://www.rodekruis.be/nieuws-kalender/nieuws/mag-ik-doneren-na-vaccinatie-tegen-covid-19/#:~:text=Nee.,veiligheidsrisico%20voor%20de%20ontvangers%20ervan.
    Wanneer is er een verhoogde waakzaamheid na vacccinatie aangewezen?
    • Bij personen met ongecontroleerd astma of een systemische mastocytose (een chronische hematologische aandoening) is voorzichtigheid aangewezen. Zij hebben een groter risico op een ernstige allergische reactie en daarom is het aangeraden dat de behandelende arts vooraf oordeelt of vaccinatie (in een vaccinatiecentrum) veilig kan gebeuren. Deze personen blijven ook best 30 minuten na vaccinatie onder medisch toezicht.
    • Bij personen met epilepsie kan een vaccinatie of koorts na vaccinatie een convulsie uitlokken.  
    • Voor een aangeboren als verworven (door medicatie) verhoogde bloedingsneiging is er een verhoogde kans op spierbloedingen, door de intramusculaire vaccinatie. Na de vaccinatie drukt men best minstens 2 minuten de injectieplaats goed af. De COVID-19-vaccins mogen niet subcutaan worden toegediend, omdat niet bekend is of het vaccin dan een goede effectiviteit biedt.
    • Bij lymfoedeem in de arm wordt best gevaccineerd in de andere arm. Bij lymfoedeem in beide armen, wordt het vaccin best toegediend in de anterolaterale spier van de dij
    Wordt er bij de toewijzing van de vaccins rekening gehouden met je medische situatie?

    Neen. Dat is ook niet nodig, want geen enkele aandoening verhoogt de kans op nevenwerkingen na vaccinatie. Wel verhogen bepaalde aandoeningen het risico op ernstige complicaties bij een COVID-19 besmetting (zie verder). Ook voor mensen die een kankerbehandeling krijgen is er geen voorkeur voor een bepaald vaccin. Het gaat telkens om niet-levende vaccins met een hoge werkzaamheid tegen ernstige covid-19.

    De enige medische aspecten waarmee bij je vaccinatie rekening gehouden wordt, zijn:

    • ernstige allergische reacties bij eerdere vaccinaties;
    • bekende allergische reacties op bepaalde bestanddelen van het covid-19-vaccin.

    Zie hiervoor de vraag hierboven: ‘Ik heb allergie of had al een zeer ernstige reactie. Kan ik dan gevaccineerd worden?’

    In de vaccinatiecentra krijg je de vraag of je bloedverdunners neemt. Dat heeft enkel te maken met het vermijden van nabloedingen na de inenting. Dat doe je door een tijdje op de plaats van de prik te drukken.

    Verzwakt een coronavaccin je immuunsysteem?

    De coronavaccins maken je niet zwakker of vatbaarder voor andere ziekten. Een vaccin activeert de immuunreactie in ons lichaam en maakt daarna antilichamen aan die ons (in grote mate) beschermen tegen het specifieke virus. Zo’n vaccin zal je immuunsysteem niet verzwakken en dus de kans op andere ziekten niet vergroten.

    De getroffen coronamaatregelen kunnen wel onze immuniteit tegen andere ziekten hebben verzwakt. Door anderhalf jaar lang minder mensen te zien, handen frequent te ontsmetten en afstand te houden zijn we mogelijk vatbaarder geworden voor andere virussen en bacteriën. Ons immuunsysteem is momenteel wat minder getraind en dan bestaat de kans dat het wat trager reageert op een infectie. Je kan dan wat zieker worden en het kan wat langer duren voor je genezen bent.

    Kan ik anderen nog besmetten met COVID-19 als ik gevaccineerd ben?
    Ondertussen zijn de eerste gegevens beschikbaar die erop wijzen dat als je gevaccineerd bent en met het virus in contact komt, de virale lading met een factor 4 verminderd wordt, en dit 2 weken na je eerste vaccindosis. Dat wil zeggen dat de vaccinatie effect heeft op de besmettelijkheid. Dit wordt nu verder onderzocht.
    Mag ik een pijnstiller nemen vóór de vaccinatie?
    Preventief paracetamol innemen vlak voor je coronavaccinatie heeft geen bewezen meerwaarde. Neem pas paracetamol in zodra je klachten hebt zoals spierpijn, hoofdpijn, koorts, …. De paracetamol zal snel genoeg werken.

Wie krijgt het vaccin en wanneer?

    Werd mijn privacy bij het opstellen van de lijst met risicopatiënten gerespecteerd?
    Absoluut. De enige informatie die is doorgestuurd naar de centrale databank waarmee de lijst met risicopatiënten werd samengesteld is “deze persoon heeft een verhoogd risico” of niet. Geen enkele informatie over de aard van dit risico, over welke aandoening iemand heeft, is in deze databank terechtgekomen.
    Ik behoor tot de groepen met een verhoogd risico op ernstige COVID-19. Kan ik me toch later laten vaccineren?
    Een tijdige vaccinatie is heel sterk aanbevolen, maar je hebt het recht om je vaccinatie uit te stellen. De meeste vaccinatiecentra hebben nu hun deuren gesloten. Toch zijn er nog veel mogelijkheden voor iedereen vanaf 5 jaar oud om zich te laten vaccineren (in bepaalde apotheken, bij de huisarts, of nog in een beperkt aantal vaccinatiecentra, afhankelijk van de deelstaat)
    Wanneer behoor je exact tot de 65-plussers?
    65-plussers zijn alle mensen die ofwel al 65 jaar of ouder zijn, of die dit jaar 65 worden. Je geboortejaar, en niet je geboortedatum, bepaalt dus of je tot de doelgroep 65+ behoort.
    Ik behoor niet tot een risicogroep. Waarom zou ik me laten vaccineren?
    • Een besmetting met COVID-19 kan ook gevaarlijk zijn voor wie niet tot een risicogroep behoort. Ook gezonde, jonge mensen kunnen ernstig ziek worden van het virus, met hospitalisatie, en/of kunnen langdurige klachten hebben, zoals longschade, concentratiestoornissen of lange periode van vermoeidheid.

    • Studies wijzen op een verminderde virale lading bij gevaccineerden wanneer ze met COVID-19 in aanraking komen. Ben je gevaccineerd en kom kom je met het virus in contact, dan ben je niet alleen zelf beter beschermd, maar zal ook je virale lading lager zijn dan als je niet gevaccineerd bent. Dat betekent dat je minder snel andere mensen kan besmetten.

    • Voor een optimale doeltreffendheid van het vaccin bij de bevolking en voor de groepsimmuniteit, zouden zoveel mogelijk Belgen zich moeten laten vaccineren, Groepsimmuniteit wil zeggen dat een voldoende grote groep mensen weerstand heeft opgebouwd tegen het virus, waardoor het niet meer of nog maar zeer moeilijk kan circuleren. Zo zal het virus geen kans meer krijgen om zich massaal te verspreiden en een ernstige epidemie te veroorzaken met bijhorende lockdown maatregelen. Ook zal het de personen beschermen die niet gevaccineerd kunnen of mogen worden (bv. mensen met een ernstige allergische voorgeschiedenis op vaccins, type anafylactische reactie). Als maar weinig mensen zich laten vaccineren of enkel de risicogroepen, zal het virus zich blijven verspreiden en wordt groepsimmuniteit niet behaald. Hierdoor zullen weer meer mensen het risico lopen om geïnfecteerd te raken. En dit zorgt dan weer voor een epidemie en bijhorende lockdown maatregelen. Hoe sneller de vaccinatiegraad stijgt, hoe sneller ook de maatregelen versoepeld kunnen worden.

    • Als je reeds werd besmet met COVID-19, zorgt dit enkel voor een tijdelijke bescherming, zodat ook op die manier geen groepsimmuniteit wordt opgebouwd. Het virus kan zich dan blijven vermenigvuldigen waardoor nieuwe varianten kunnen ontstaan.

    Kan ik het coronavaccin krijgen als ik ziek of besmet ben?
    • Ben je acuut ziek – bv. door een besmetting met het coronavirus - dan laat je je beter niet vaccineren. Stel je vaccinatie dan beter uit tot 2 weken na genezing.
    • Ben je besmet met het coronavirus, ook al heb je geen klachten? Ook dan stel je de vaccinatie beter uit tot 2 weken na de afname van je positieve coronatest.
    • Heb je een ernstige of langdurige ziekte, dan is vaccinatie tegen COVID-19 sterk aanbevolen om je te beschermen tegen ernstige complicaties door COVID-19. Een chronische aandoening vormt geen contra-indicatie voor COVID-19-vaccinatie. Als je kampt met één van de chronische aandoeningen die hierboven worden opgesomd, kan je bij voorrang worden gevaccineerd.
    • Bij koorts boven 38,5°C wordt vaccinatie (ook met andere vaccins) best uitgesteld totdat de koorts afgenomen is.
    • Bij twijfel vraag je best raad aan je (huis)arts.
    Moet je gevaccineerd worden als je COVID-19 hebt ontwikkeld en/of als je HIV-positief bent?
    • Er zijn helaas meldingen van herinfecties en men kan vandaag niet zeggen of en hoe lang je immuun blijft als je ziek bent geweest.
    • Vaccinatie is geen verplichting maar zorgt er wel voor dat je jezelf en anderen beschermt. Vaccins trainen het afweersysteem voor als de ziekte daadwerkelijk of opnieuw zou toeslaan. Op die manier wordt het lichaam en het immuunsysteem klaargestoomd voor wanneer het virus (opnieuw) zou aanvallen.
    • Bovendien is het praktisch onmogelijk om vóór vaccinatie na te gaan of men eventueel antilichamen in het bloed heeft tegen COVID-19.
    Kunnen kinderen en jongeren een vaccin krijgen? Is de toestemming van de ouders nodig?

    Basisvaccinatie tegen COVID-19 kan, vanaf de leeftijd van 6 maanden. Voor de herfstbooster komen momenteel enkel personen vanaf 5 jaar en ouder in aanmerking, maar de behandelend arts kan wel op individuele basis beslissen om een herfstbooster ‘off label’ aan een kwetsbaar jonger kind toe te dienen.

    Voor de praktische voorwaarden en een boostervaccin kijk je best op de website van de deelstaat waar het kind woont:

    Mijn familielid verblijft in een zorgvoorziening en is wilsonbekwaam. Moet ik toestemming geven?

    Net zoals bij andere vaccinaties moet voor een persoon die wilsonbekwaam is de toestemming worden gevraagd bij één van de volgende personen:

    • de houder van een zorgvolmacht
    • de wettelijk vertegenwoordiger (als de houder van een zorgvolmacht niet beschikbaar is)
    • de behandelende huisarts (indien geen van bovenstaande beschikbaar)
    • de coördinerend en raadgevend arts (indien geen van bovenstaande beschikbaar).

    De beslissing van de bewoner of de vertegenwoordiger wordt in het zorgdossier van de bewoner genoteerd, samen met de datum en de wijze waarop de toestemming werd verleend. Alleen als niet met zekerheid een mondelinge toestemming van een bevoegd persoon genoteerd kan worden in het zorgdossier (bv. bij onenigheid in de familie), is het aan te raden om de toestemming schriftelijk te documenteren.

    Wie beslist voor jou, als je dat zelf niet (meer) kan en je dus wilsonbekwaam bent?

    In principe is iedereen vrij om voor zichzelf te beslissen of hij/zij zich laat vaccineren of niet.  De behandelend arts stelt vast dat iemand wilsonbekwaam is om de beslissing te nemen om zich te laten vaccineren. In de wet op de patiëntenrechten is er een rangregeling uitgewerkt als je zelf niet kan beslissen en dus wilsonbekwaam bent: 

    1. Een vertegenwoordiger die je vooraf hebt aangeduid.  Als je wilsonbekwaam wordt, beslist hij/zij in jouw plaats over medische behandelingen, zoals een vaccinatie.   
    2. Als je geen vertegenwoordiger hebt aangesteld: een bewindvoerder.  Deze wordt aangesteld door de vrederechter en beslist normaal over je patiëntenrechten. Hij dient hiervoor door de vrederechter wel expliciet bevoegd te zijn gemaakt.
    3. Als je geen bewindvoerder hebt, beslissen je familieleden.  Ze beslissen niet allemaal samen, maar in deze rangorde: 
    • je echtgeno(o)t(e) met wie je samenwoont of je partner met wie je wettelijk of feitelijk samenwoont; 
    • een meerderjarig kind (indien er geen partner is of als die niet wenst op te treden); 
    • een ouder (als er geen meerderjarig kind is of als dat niet wenst op te treden); 
    • je meerderjarige broers of zussen (als er geen ouders zijn of als die niet wensen op te treden).
    1. Als je ook geen familie hebt, dan kan de betrokken beroepsbeoefenaar, bv. je huisarts, beslissen. Hij/zij overlegt daarvoor eerst met een multidisciplinair team. 
    2. Ook als er een conflict is tussen meerdere familieleden van dezelfde rang (bv. 2 meerderjarige kinderen) is het onmogelijk om een vertegenwoordiger aan te duiden. In dat geval kan ook de betrokken zorgverlener de nodige beslissing nemen in het belang van de patiënt. Ook hier pleegt hij multidisciplinair overleg. 
    3. Tot slot kan de betrokken beroepsbeoefenaar ook afwijken van de beslissing genomen door de vertegenwoordiger die volgens het voorgaande cascadesysteem werd aangeduid. De betrokken beroepsbeoefenaar kan dit doen ter bescherming van je leven of wanneer het gevaar rijst dat door de beslissing je gezondheidstoestand ernstig zal worden aangetast. De betrokken beroepsbeoefenaar, bv. je huisarts, zal hiervoor wel eerst multidisciplinair moeten overleggen. Deze beslissing wordt ook steeds opgenomen in het patiëntendossier.  Als je een vertegenwoordiger hebt aangeduid en hem de uitdrukkelijke opdracht hebt gegeven een bepaalde beslissing te nemen, bv. een vaccinatie te weigeren, dan kan die beslissing niet worden “overruled”.  Ook als je wilsonbekwaam bent, word je zoveel mogelijk betrokken bij de beslissingen rond je gezondheid
    Zijn de vaccins halal en koosjer?
    Ja. De momenteel gebruikte vaccins tegen COVID-19 (Pfizer, Moderna, Janssen en Novavax) bevatten geen gelatine, een eiwit dat uit varkensafval wordt gehaald.

Hoe zal vaccinatie in de praktijk verlopen?

    Hoe weet ik waar en wanneer ik mij kan laten vaccineren?

    De meeste vaccinatiecentra hebben hun deuren gesloten. Toch zijn er nog veel mogelijkheden voor iedereen vanaf 5 jaar oud om zich te laten vaccineren: in bepaalde apotheken via https://www.apotheek.be/PharmacySearch, bij de huisarts, of nog in een beperkt aantal vaccinatiecentra, afhankelijk van de deelstaat.

    Meer info:

    Waar worden de vaccins gestockeerd?
    De vaccins worden onder zwaar veiligheidstoezicht bewaard. De precieze locatie kunnen we omwille van veiligheidsredenen niet meedelen. Aangezien bepaalde types vaccins op zeer lage temperatuur moeten worden bewaard, zullen hiervoor ook de juiste koelinstallaties worden voorzien. Een overzicht van het stockbeheer van de vaccins vind je hier: https://www.info-coronavirus.be/nl/dynamisch-stockbeheer-van-vaccins/
    Kan ik als vrijwilliger helpen in een vaccinatiecentrum?

    Wil je als vrijwilliger-zorgverlener helpen in een van de nog geopende vaccinatiecentra Ook studenten en gepensioneerden zijn meer dan welkom! Schrijf je in op de verschillende platformen waar men op zoek gaat naar vrijwilligers of tijdelijke werkkrachten:

    Voor Vlaanderenwww.helpdehelpers.be: specifiek voor mensen met (para)medische achtergrond, zowel inzet als vrijwilliger als tijdelijke werkkracht • www.rodekruis.be/crisisvrijwilligers: vrijwilliger bij het rode kruis • www.vdab.be/helpindezorg: vacatures voor de zorg, vooral niet-medische profielen

    Voor Brussel: https://www.iriscare.brussels/nl/professionals/covid-19-coronavirus-2/vrijwilligers-vaccinatie-covid-19

    Voor Wallonië: https://solidaire.aviq.be

    Voor de Duitstalige gemeenschap:karin.cormann@dgov.be

    Heel wat vaccinatiecentra hebben ook lokale kanalen en websites om vrijwilligers te rekruteren. De vaccinatiecentra kiezen uiteraard zelf op welke vrijwilligers zij een beroep doen.

    Waar vind ik mijn Coronacertificaat ? (Covid Safe Ticket-CST)?
    Ga naar https://covidsafe.be/ Alles wordt daar uitgelegd.
    Ik werd gevaccineerd in het buitenland. Waar krijg ik mijn vaccinatiecertificaat?

    Het certificaat wordt in de eerste plaats opgesteld en afgeleverd door het land waar de vaccinatie heeft plaatsgevonden.

    Je kan van België ook een vaccinatiecertificaat krijgen wanneer

    • je gevaccineerd bent met een vaccin dat goedgekeurd is door het Europees Geneesmiddelenbureau (EMA) of met het Covishield-vaccin
    • en je een Belgisch rijksregisternummer of een BIS-nummer hebt.

    Neem in dat geval contact op met je Belgische huisarts om de vaccinatie te registreren. Huisartsen kunnen een vaccinatie én alle correcte gegevens (landcode en CNK-code) invoeren in de centrale vaccinatiedatabank Vaccinnet.

    Als je niet aan bovenstaande voorwaarden voldoet, wordt er geen vaccinatiecertificaat uitgegeven door België. Je kan vragen of het land waar je de vaccinatie ontving, je bewijsstukken kan bezorgen. EU-landen zijn niet verplicht dit bewijsstuk te aanvaarden. Vraag na bij het land waar je naartoe wilt reizen of/welke bewijsstukken aanvaard worden van het land waar je de vaccinatie ontving.

    Is mijn certificaat (tijdelijk) ongeldig als er nog een besmetting met COVID-19 wordt vastgesteld nadat ik ben gevaccineerd?

    Een besmetting na vaccinatie heeft geen impact op de geldigheid van je vaccinatiecertificaat.

    Lees meer over de COVID-certificaten op https://covidsafe.be/

    Wat gebeurt er met mijn vaccinatiecertificaat als mijn persoonlijke gegevens wijzigen?

    Wijzigt je adres, verandert je naam of voornaam of verandert je rijksregisternummer? Je certificaat wordt NIET automatisch aangepast. Neem contact op met de helpdesk van je regio en vraag om het certificaat opnieuw te laten opstellen. Daarna download je best ook de nieuwe versie van je certificaat.

    Lees meer over de COVID-certificaten op https://covidsafe.be/

    Hoe komt het dat mijn CST rood kleurt als ik mijn laatste prik toon?

    Als je je extra prik hebt gekregen, duurt het 2 weken vooraleer je CST bij scanning groen kleurt voor die extra prik. Daarom laat je in die 2 weken na deze extra prik best nog je voorlaatste vaccinatie inscannen ( dus 2/2 voor het Moderna, Pfizer of Astra-Zeneca vaccin, of 1/1 voor het Janssen-vaccin).

    Het vermelden van de extra dosis op de CST is nuttig, want dan wordt de geldigheidsduur van het CST berekend vanaf de derde dosis. Het is dan dus langer geldig.

    Ik wil reizen, maar de geldigheidsuur van mijn vaccinatiecertificaat is blijkbaar verlopen. Wat moet ik doen?

    Sommige landen vragen nog steeds een geldig vaccinatiecertificaat. Meer informatie kan je vinden op https://reopen.europa.eu/nl

    De geldigheidsdatum van je vaccinatiecertificaat kan echter verlopen zijn. Haal daarom je vernieuwde COVID-19 certificaat op.

    Gebruik je de covid safe app? Open je app en druk op de knop “controleer op nieuwe certificaten” en meld je aan. De geldigheidsduur van je vaccinatiecertificaat wordt dan verlengd.

    Heb je je vaccinatiecertificaat van een website gedownload of op papier laten opsturen? Is dit certificaat al ouder dan 1 jaar? Dan download je best een nieuwe versie of vraag je een nieuwe postverzending van uw meest recente, vernieuwde vaccinatiecertificaat aan.

    Herstelcertificaten en negatieve-testcertificaten kunnen uiteraard wel vervallen. Die hebben altijd een beperkte geldigheid.

    De vaccinatiecertificaten kregen bij aanmaak volgens de Europese regels een “technische handtekening” mee van 1 jaar. Sinds kort mogen we de technische handtekening van alle vaccinatiecertificaten vernieuwen en dat zal in de toekomst ook automatisch gebeuren 30 dagen voor uw vaccinatiecertificaat “verjaart”. Een vernieuwing zal dan niet meer nodig zijn.

Wat na vaccinatie?

    Moet ik me jaarlijks laten vaccineren tegen COVID-19?
    • Hierop kan vandaag helaas nog geen concreet antwoord worden gegeven. Momenteel wordt dit nog onderzocht.
    Kan ik nog COVID-19 oplopen na vaccinatie?

    Het kan gebeuren dat je na vaccinatie nog COVID-19-positief wordt. Dat zit zo

    • Omdat we niet nagaan of je op het moment van vaccinatie drager bent van het virus, kan het zijn dat je al besmet was op moment van de vaccinatie en kort na de eerste vaccinatie COVID-19 positief wordt en eventueel ziek wordt. Dat komt dan omdat je op het moment van de vaccinatie nog in incubatietijd was.
    • Het duurt 10 tot 14 dagen na de eerste vaccinatie vooraleer je lichaam antistoffen ontwikkelt en de bescherming goed begint te werken. Als je dus in die periode blootgesteld wordt aan het virus, is je afweer nog niet voldoende gestimuleerd door het vaccin en kan je nog besmet raken.
    • Net zoals andere vaccins biedt het COVID-19-vaccin geen 100% bescherming, ook niet na meerdere dosissen. Recente Belgische cijfers tonen wel aan dat de vaccins 80 tot 90% beschermen tegen ziekenhuisopname.
    Ben ik onmiddellijk beschermd na vaccinatie?
    • Na vaccinatie duurt het 10 tot 14 dagen vooraleer je lichaam antistoffen begint aan te maken. Als je dus in die periode blootgesteld wordt aan het virus, is je afweer nog niet voldoende gestimuleerd door het vaccin en kan je nog besmet raken. Twee weken na de eerste vaccinatie bedraagt de werkzaamheid ongeveer 90%, en dit neemt na de tweede vaccinatie toe tot 95%.
    • Omdat we niet nagaan of je op het moment van vaccinatie drager bent van het virus, kan het zijn dat je al besmet was op moment van de vaccinatie en kort na de eerste vaccinatie COVID-19 positief wordt en eventueel ziek wordt. Dat komt dan omdat je op het moment van de vaccinatie nog in incubatietijd was.
    • Net zoals andere vaccins biedt het COVID-19-vaccin geen 100% bescherming, ook niet na meerdere dosissen. Recente Belgische cijfers tonen wel aan dat de vaccins 80 tot 90% beschermen tegen ziekenhuisopname.
    Ben ik door vaccinatie tijdelijk positief of besmettelijk?
    Neen, het vaccin zelf zorgt ervoor dat je immuunsysteem gestimuleerd wordt en bereidt je lichaam voor om een bepaalde kiem te herkennen en zich tegen die kiem of infectieziekte te verdedigen. Als je dan later met het virus besmet raakt, herkent je immuunsysteem het virus en, omdat het al voorbereid is om het virus aan te vallen, beschermt het je tegen dat virus, bv. COVID-19. Het vaccin brengt dus geen virusdeeltjes binnen en maakt je dus niet besmettelijk. Je zal door vaccinatie ook geen positieve PCR-test afleggen.

Helpen als vrijwilliger

Wil je als vrijwilliger-zorgverlener helpen in een vaccinatiecentrum? Ook studenten en gepensioneerden zijn meer dan welkom!

Informatie voor zorgverleners en vaccinatiecentra

Adviezen Taskforce vaccinatie

Hieronder vind je de adviezen van de Taskforce Vaccinatie:

Meer informatie en communicatiemateriaal

Meer informatie over vaccinatie vind je hier:

Communicatiemateriaal vind je hier :